Cấm chụp ảnh, ghi hình cảnh tiêm thuốc độc tử tù

Để độc giả có thêm cái nhìn đa chiều về hình thức tiêm thuốc độc đối với tử tù, Motthegioi.vn giới thiệu quy định của Thái Lan về vấn đề này. 

Theo quy định của pháp luật Thái Lan, hình thức thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc được bắt đầu từ năm 2003.

Nơi thi hành án tử hình duy nhất

Toàn bộ tử tù ở Thái Lan được giam giữ ở trại giam trung tâm Bangkwang đóng tại số 117 Moo 3, đường Nonthaburi, quận Muang, tỉnh Nonthaburi.

Đây là trại giam duy nhất trên tổng số 170 trại giam của Thái Lan giam giữ và thi hành án tử hình (không có trại giam riêng), nơi những người bị kết án tử hình được giam chung với nhau. Việc giam giữ chung những người bị kết án tử hình tại một nơi nhằm bảo đảm an toàn cho việc quản lý, giam giữ và thuận lợi trong thi hành án tử hình. 

Nhà tù Bang Kwang, tỉnh Nonthaburi của Thái Lan. Nguồn ảnh minh họa: TTO.

Người bị kết án tử hình được đối xử theo Điều 4 (3) Sắc lệnh về hình phạt của Quốc vương Thái Lan năm 2479 Phật lịch (năm 1936) đối với phạm nhân trong trại giam. Người bị kết án tử hình cũng có quyền như các phạm nhân khác, được chăm sóc sức khỏe khi ốm đau, được thăm hỏi hoặc liên hệ với người ngoài, có quyền gửi đơn xin Đức Vua ân giảm hình phạt theo quy định tại Điều 259 Bộ luật Tố tụng hình sự Thái Lan.

Trại giam trung tâm Bangkwang là nơi duy nhất thi hành án tử hình ở Thái Lan. Trại này có lịch sử 85 năm, có 300 nhân viên trại giam, giam giữ hơn 4.000 người bị kết án.

Nhà thi hành án tử hình

Nhà thi hành án tử hình bằng cách tiêm thuốc độc được xây dựng trong khuôn viên trại giam trung tâm Bangkwang theo tiêu chuẩn nhà cấp bốn kiên cố, tổng diện tích khoảng 250 m², gồm có cách phòng như phòng nghi lễ tôn giáo; phòng chờ thi hành án (đưa tử tù để chuẩn bị thi hành án); phòng Hội đồng thi hành án, hội đồng chứng kiến và người làm chứng, gia đình người bị hại (nếu có); phòng thi hành án, có hai giường chuyên dụng để người bị tử hình nằm, có các dụng cụ trói buộc và dụng cụ để đưa thuốc độc vào cơ thể tử tù; phòng chỉ huy, ra lệnh đưa thuốc độc vào cơ thể tử tù; phòng pha thuốc; phòng lạnh (khoảng 10 m²) bảo quản thi thể tử tù (gồm hai khay bằng kim loại, cấu tạo đơn giản).

Nhà thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc của Thái Lan xây dựng tương đối đơn giản, diện tích không lớn, được xây dựng trong khuôn viên trại giam nên thuận lợi cho việc bảo vệ an toàn trong quá trình dẫn giải và thi hành án đối với tử tù. Trang thiết bị phục vụ cho việc thi hành án đơn giản, dụng cụ, phương tiện do Thái Lan tự chế tạo, sản xuất. 

29 thủ tục bất khả vi phạm

Theo quy định của Thái Lan, quy trình thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc có 29 thủ tục do nhân viên trại giam tiến hành:

1. Chụp ảnh, lấy dấu vân tay, mô tả nhân dạng của tử tù.

2. Kiểm tra trạng thái tâm lý của tử tù.

3. Thông báo về quyền viết đơn xin Đức Vua ân giảm án.

4. Khi có lệnh bác đơn xin ân giảm (lệnh của Thủ tướng), Cục Cải tạo sẽ gửi công văn tuyệt mật và khẩn cấp yêu cầu trại giam trung tâm Bangkwang thi hành án tử hình đối với tử tù. 

5. Khi nhận được lệnh của giám thị trại giam, tổ thi hành án sẽ phối hợp với bộ phận hồ sơ căn cước tiến hành thẩm tra lai lịch, đối chiếu theo loại màu đen – mà đỏ của tòa án, ảnh chụp của người bị kết án trong hồ sơ tài liệu phải khớp với ảnh do Cục Cải tạo chuyển đến và khớp với lệnh của Thủ tướng.

6. Trại giam gửi giấy mời Hội đồng thi hành án và người chứng kiến theo quy định về nguyên tắc, biện pháp thi hành án tử hình đối với người bị kết án của Luật năm 2546 Phật lịch (năm 2003) bao gồm: giám thị trại giam trung tâm Bangkwang là chủ tịch Hội đồng, tỉnh trưởng tỉnh Nonthaburi là ủy viên, viện trưởng Viện kiểm sát Nonthaburi là ủy viên. Đại diện của Cục Cải tạo và chỉ huy trưởng Cảnh sát tỉnh Nonthaburi tham dự với tư cách là người chứng kiến. 

7. Ra quyết định cho giám thị trại giam quy định nhiệm vụ, phân công trách nhiệm thực hiện án tử hình.

8. Gửi thư mời sư trụ trì chùa Bang Phec (chùa gần trại giam) tới làm lễ cho tử tù theo đạo Phật. 

9. Chuẩn bị các tài liệu và biểu mẫu liên quan như: biên bản xác nhận việc thi hành án tử hình, mẫu di chúc, mẫu in vân tay trước và sau khi thi hành án tử hình, biên bản của Hội đồng thi hành án và quá trình thi hành án.

10. Đối với người bị kết án tử hình:

- Tử tù theo đạo Hồi sẽ được liên hệ trước với thân nhân hoặc nhà thờ ở gần trại giam để đưa xác tới làm lễ theo phong tục tập quán (trong trường hợp không liên lạc được với thân nhân của họ).

- Đối với tử tù theo đạo Thiên chúa sẽ được liên hệ trước với thân nhân hoặc nhà thờ ở gần trại giam để đưa xác tới làm lễ theo phong tục (trong trường hợp không liên lạc được với thân nhân của họ).

Nhìn chung, tiêm thuốc độc là hình thức thi hành án tử hình đạt được mục tiêu nhân đạo, ít gây đau đớn cho tử tù, tránh được việc phơi thi thể như hình thức treo cổ, bảo đảm xác tử tù còn nguyên vẹn, ít tốn kém và giảm được áp lực cho những người trực tiếp thi hành bản án.

11. Mời Hội đồng thi hành án và người chứng kiến tới trại giam, dẫn giải tử tù ra khỏi buồng giam để kiểm tra, đối chiếu căn cước, ảnh với các tài liệu của Cục Cải tạo, mô tả nhân dạng theo quy định để xem xét tính chính xác (bảo đảm không có sai sót).

12. Lấy dấu vân tay của tử tù, làm thành 4 bản để đối chiếu với bản in vân tay của đơn vị lưu trữ hồ sơ tội phạm, sau đó Hội đồng thi hành án ký xác nhận vào bản in vân tay.

13. Cho phép tử tù được viết thư cho thân nhân, viết di chúc hoặc gọi điện thoại cho thân nhân hoặc cho người quen. Việc gửi tin nhắn hoặc nói chuyện qua điện thoại phải được sự đồng ý của Hội đồng thi hành án. 

14. Cho tử tù được ăn bữa ăn cuối cùng. 

15. Giám thị trại giam đọc lệnh của Thủ tướng cho tử tù nghe và điểm chỉ xác nhận đã được nghe đọc lệnh để làm chứng cứ. 

16. Dẫn giải tử tù tới nơi làm lễ, đối với đạo Phật nghe nhà sư tụng kinh, đối với đạo Hồi thì thực hiện theo nghi lễ của đạo Hồi. 

17. Trại giam bố trí ít nhất ba nhân viên tới bệnh viện của Cục Cải tạo để nhận thuốc và hóa chất độc, yêu cầu tổ trưởng của nhóm nhân viên trại giam phải là viên chức từ bậc 7 trở lên. 

Dược sĩ của bệnh viện Cục Cải tạo cấp thuốc và hóa chất độc, đưa vào dụng cụ chứa thuốc, sau đó niêm phong và ghi rõ tên thuốc. 

Việc mở niêm phong thuốc và hóa chất độc phải được tiến hành trước mặt Hội đồng thi hành án.

18. Đến giờ thi hành án, tử tù được áp giải vào buồng, cho nằm lên bàn, tiến hành các biện pháp bảo đảm không để cho tử tù chống cự. 

19. Nhân viên trại giam được giám thị phân công chuẩn bị sẵn sàng các dụng cụ có liên quan, tiến hành tiêm thuốc và hóa chất độc đồng thời gắn thiết bị theo dõi nhịp tim vào người tử tù, màn hình hiển thị được hướng về phía Hội đồng thi hành án và người chứng kiến để quan sát được chính xác. 

20. Khi tất cả đã sẵn sàng và nhận được tín hiệu ra lệnh thi hành, trước mặt Hội đồng thi hành án và người chứng kiến, nhân viên thi hành án sẽ mở nút để cho thuốc và hóa chất vào cơ thể tử tù cho đến khi ngừng thở. 

21. Sau khi bác sĩ giám định và kết luận tử tù đã chết, bác sĩ và Hội đồng thi hành án ký xác nhận tử tù đã chết.

22. Cấm chục ảnh hoặc ghi hình, trừ khi thực thi công vụ. 

23. Tiến hành lấy dấu vân tay in thành 4 bản, Hội đồng thi hành án ký xác nhận vào các bản in vân tay.

24. Đưa xác của tử tù vào nơi cất giữ ít nhất sau 12 tiếng đồng hồ (khoang lạnh ở ngay cạnh nơi tiêm thuốc độc).

25. Báo cáo kết quả thi hành án tử hình cho Cục Cải tạo. 

26. Thông báo cho thân nhân của tử tù đến nhận xác về làm lễ an táng theo phong tục. 

27. Liên hệ với bộ phận liên quan của địa phương cấp giấy chứng tử. 

28. Gửi các bản in vân tay trước và sau khi thi hành án tử hình cho bộ phận quản lý hồ sơ tội phạm kiểm tra một lần nữa. 

29. Báo cáo cho tòa án (trong trường hợp tử tù có liên quan đến vụ án khác).

Thuốc và các dụng cụ dùng để thi hành án tử hình gồm:
- Sodium Pentothal là loại thuốc gây mê đặc biệt được sử dụng với liều lượng không thấp quá 5 gram, trong thành phần hòa tan 50cc hoặc propofol là loại thuốc nguy hiểm sử dụng với liều lượng không dưới 200 mg, số lượng 5 ống.

- Pancuronium bromide là loại thuốc làm tê liệt cơ bắp, là biệt dược sử dụng với liều lượng không dưới 50cc (100 mg), số lượng 25 ống.

- Potassium chloride là loại thuốc làm cho cơ bắp và tim ngừng hoạt động, là biệt dược sử dụng không dưới 50cc (75 gram), số lượng 3 ống. 

- Ống dẫn, bình chứa thuốc và kim tiêm.
- Ekg moniter.

Theo Bình luận Luật Thi hành án hình sự (NXB Chính trị Quốc gia phát hành) - motthegioi.vn