Nhiều người cho rằng có lẽ Việt Nam nên thí điểm mô hình “phố đèn đỏ” như
một số nước để dễ quản lý người hành nghề mại dâm.Nhưng tại những nước đã hợp
pháp hóa ngành “công nghiệp sung sướng” này, liệu có phải mọi chuyện đều êm
đẹp?
Loạt bài này sẽ giới thiệu mô hình quản lý, những vấn đề văn hóa - xã hội
và những tranh cãi về pháp lý liên quan đến hợp thức hóa hoạt động mại dâm ở
một số nước trên thế giới nhằm giúp nhìn ra những kinh nghiệm bổ ích cho Việt
Nam.
Bài 1: Quản lý gái mại dâm: Mỗi nước
một kiểu
Mại dâm tại một vài nước được thừa nhận là một nghề dưới sự kiểm soát nhất
định của chính quyền. Cách thức quản lý mỗi nước một khác, nhưng đều nhằm mục
đích đưa ngành “công nghiệp sung sướng” dễ kiểm soát hơn, bảo đảm quyền lợi cho
phụ nữ làm nghề bán sắc.
Hà Lan: Mại dâm “chính quy”
Là một thành phố cảng, hoạt động mại dâm ở Amsterdam có từ lâu đời. Ngày
nay, không chỉ các thủy thủ, mà rất nhiều khách du lịch ban đêm đều đổ về “Quận
đèn đỏ”.
Hà Lan chính thức hợp pháp hóa nghề bán dâm từ năm 2000 với mục đích giải
phóng gái mại dâm, cải thiện vị trí của gái mại dâm so với chủ cơ sở mại dâm;
đưa hoạt động mại dâm trở nên công khai để dễ kiểm soát; dễ đối phó với những
hoạt động phạm pháp liên quan tới mại dâm. Tất cả các hoạt động kinh doanh tình
dục đều phải xin giấy phép của chính quyền thành phố để bảo đảm rằng họ thực
hiện đầy đủ các quy định pháp lý trong lĩnh vực này.
Một góc “phố đèn đỏ” ở Armsterdam, Hà Lan
Ở Hà Lan, mỗi gái bán hoa đều phải khai báo thu nhập và đóng thuế. Cảnh
sát, hội đồng quận và cơ quan y tế thành phố là những cơ quan chịu trách nhiệm
giám sát thi hành luật. Cảnh sát kiểm soát các cơ sở bán dâm để bảo đảm rằng
trẻ vị thành niên hoặc người bất hợp pháp không hành nghề. Cơ sở nào có gái bán
dâm bất hợp pháp hoặc người chưa thành niên có thể bị đóng cửa. Cho tới nay đã
có ít nhất 30 cơ sở bán dâm bị rút giấy phép vì phạm luật.
Chính quyền Hà Lan cho rằng việc cấm một hiện tượng xã hội đã tồn tại dai
dẳng thì rất khó kiểm soát, do đó rất khó loại bỏ các hoạt động trái pháp luật
như buôn bán phụ nữ, lạm dụng người chưa đủ tuổi trưởng thành.
Hà Lan đang có khoảng 15.000-30.000 gái bán dâm. Những cô gái này được chăm
sóc sức khỏe ở các phòng khám miễn phí hoặc giá rẻ để giảm thiểu nguy cơ lây
nhiễm bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Một số tổ chức (có thể được lập nên bởi chính những người làm nghề mại dâm)
như Sợi chỉ đỏ và Trung tâm Thông tin mại dâm có chức năng giúp đỡ gái bán hoa
khi họ gặp vấn đề gì đó hoặc đấu tranh cho quyền lợi của họ. Chính vì vậy, luật
mại dâm ở Hà Lan được điều chỉnh nhiều trong thời gian gần đây theo hướng có
lợi hơn cho phụ nữ làm trong ngành công nghiệp tình dục.
Singapore: Nửa cấm nửa không
Mại dâm ở Singapore được coi là hợp pháp, nhưng nhiều hoạt động liên quan
đến mại dâm vẫn bị cấm, như sử dụng phụ nữ dưới 18 tuổi, câu kéo khách ở nơi
công cộng, sống bằng nghề mại dâm và duy trì nhà thổ.
Trên thực tế, cảnh sát vẫn cho qua và kiểm soát số ít nhà thổ. Gái mại dâm
ở những cơ sở này đều phải kiểm tra sức khoẻ định kỳ và phải mang theo thẻ
chứng nhận sức khoẻ. Tuy nhiên, ngoài các cơ sở mại dâm có kiểm soát, gái mại
dâm còn có rất nhiều tại các cơ sở mát-xa hay spa trá hình. Một số tiệm mát-xa còn
sử dụng phụ nữ từ Trung Quốc và cung cấp dịch vụ mát-xa để che mắt hoạt động
bán dâm. Những hoạt động này bị coi là phạm pháp, và chủ cơ sở có thể phải ngồi
tù nếu bị phát hiện. Tuy nhiên, gần như mọi khách hàng của những tiệm này đều
biết dịch vụ bên trong thực sự là gì.
“Quận đèn đỏ” chính ở Singapore thường là Geylang. Nhưng Orchard Towers,
nơi được mệnh danh là “Bốn tầng của gái điếm” là địa điểm tập trung của gái bán
hoa. Một số quán bar cũng cung cấp dịch vụ “sung sướng”. Internet là thị trường
mại dâm ảo khó kiểm soát không kém gì ở Việt Nam. Những tay dắt gái phi pháp
thường cung cấp gái mại dâm đến từ Thái Lan, Trung Quốc và Philippines - những
người tới Singapore qua con đường du lịch ngắn hạn nên không bị kiểm tra sức
khoẻ
Thái Lan: Bất hợp pháp nhưng vẫn công khai
Mại dâm thực ra bị coi là phạm pháp ở Thái Lan. Tuy nhiên, các nhà thổ vẫn
hoạt động công khai dưới sự bảo trợ của các tập đoàn mafia và quan chức, đến
mức rất nhiều người lầm tưởng mại dâm là nghề hợp pháp ở quốc gia Đông Nam Á
này.
Một người hành nghề mại dâm chuyển giới đang chào mời khách hàng tại lối
vào của một quán bar nằm trên phố Soi Nana ở Bangkok, Thái Lan
Hoạt động mua bán dâm diễn ra công khai trên khắp đất nước. Các quan chức
địa phương hưởng lợi từ ngành công nghiệp này vẫn đang che chở cho các hoạt
động đó. Cho tới nay, Thái Lan được nhiều khách coi là thiên đường du lịch tình
dục. Nước này cũng cấm gái mại dâm dưới 18 tuổi.
Rất khó đưa ra con số thống kê gái mại dâm đang hoạt động ở Thái Lan. Theo
một số nghiên cứu, nước này có khoảng 200.000 - 300.000 gái mại dâm.
Mỹ: Phần lớn mại dâm chui
49 trên tổng số 50 bang của Mỹ cấm nghề mại dâm. Mỗi bang có quyền tự quyết
định tính hợp pháp của nghề này. Nevada là bang duy nhất cho phép một số dạng
bán dâm tại vài địa hạt. 8 địa hạt của Nevada có nhà thổ “chính thức” đang hoạt
động. Chính phủ Mỹ thường coi mại dâm là tội phá rối trật tự công cộng. Dù vậy,
hoạt động mua bán dâm vẫn diễn ra rộng rãi dưới 3 hình thức: mại dâm đường phố,
nhà thổ và bảo kê.
Một số tội liên quan tới mại dâm ở Mỹ bị phạt rất nặng. Trước đây từng có
một người đàn ông bị xử 40 năm tù vì ép buộc một số phụ nữ trở thành gái bán
dâm. Trong vụ án khác, một người bị án tù chung thân vì bán một bé gái để phục
vụ mục đích mua dâm.
Gia Tùng (Tổng hợp) - khampha.vn