Trong những
ngày qua, Thái Lan đã rơi vào tình trạng hỗn loạn chính trị và nguy cơ bạo động
bùng phát ngày một tăng cao. Mới đây nhất, ngày 28/12, một kẻ lạ mặt đã bắn
vào người biểu tình chống chính phủ tại Bangkok làm một cảnh sát và một người
biểu tình thiệt mạng. Tình hình căng thẳng này đã đặt ra câu hỏi: liệu cuộc bầu
cử Quốc hội Thái Lan trước thời hạn, dự kiến vào ngày 2/2/2014, có nên lui lại
theo như khuyến cáo của Ủy ban bầu cử?
Ngay sau khi xảy ra vụ bạo động vào ngày 26/12, Ủy ban Bầu cử đã khuyên
chính phủ nên lui lại cuộc bầu cử Quốc hội trước thời hạn. Ủy ban đánh giá rằng
có rất nhiều nguy cơ xảy ra bạo động trong các giai đoạn khác nhau của cuộc
bầu cử, từ lúc vận động tranh cử cho đến khi kiểm phiếu, và có thể ngay trong
ngày bỏ phiếu. Đó là chưa kể đến việc di chuyển các thùng phiếu đến nơi kiểm
phiếu.
Quyết định dời
ngày bầu cử thuộc thẩm quyền chính phủ, song chính quyền của Thủ tướng Yingluck
lại cho rằng không có một luật nào cho phép việc hoãn việc bỏ phiếu như thế và
không có gì chứng minh là việc dời ngày bầu cử sẽ làm giảm căng thẳng.
Tuy nhiên, 5
thành viên của Ủy ban Bầu cử cho biết họ sẵn sàng từ chức để ngăn chặn cuộc bầu
cử, và kết quả là cuộc bỏ phiếu sẽ đương nhiên bị hủy bỏ. Ủy ban này cho rằng,
ngăn chặn nguy cơ bạo động quan trọng hơn là tôn trọng luật pháp một cách sát
sao. Rõ ràng, đây là một chiều hướng nguy hiểm và tại sao Ủy ban bầu cử lại có
thái độ như vậy? Các thành viên của Ủy ban bầu cử đã tỏ ra rất lo ngại về nguy
cơ bạo động, nhưng cũng có những ý kiến cho rằng thái độ của họ đã cổ súy cho
những người gây ra bạo động.
Với tình hình
hiện nay, giải pháp "truyền thống" có khả năng là đảo chính. Tuy vậy,
lần này quân đội lại tỏ ra dè dặt trước việc can thiệp trực tiếp. Một mặt do họ
bị chia rẽ trước tình hình chính trị hiện nay, mặt khác cuộc đảo chính gần đây
nhất vào năm 2006 đã làm hình ảnh đất nước Thái Lan xấu đi rất nhiều. Đó là lý
do khiến quân đội Thái Lan khá bối rối và cho đến nay chỉ đóng vai trò trung
gian hòa giải nhưng không mấy thành công. Có nhiều dấu hiệu cho thấy, quân đội
hiện đang rất bực tức trước thái độ vô trách nhiệm của cả hai phe chính phủ và
đối lập. Quân đội đã đề nghị mở cuộc điều tra về các sự cố này.
Tư lệnh lục
quân, tướng Prayuth, ngày 27/12 đã kêu gọi cả hai phe tự kiềm chế. Đây là lần
đầu tiên kể từ khi xảy ra khủng hoảng, ông đề cập tới khả năng quân đội can
thiệp khi nói rằng "cánh cửa không mở mà cũng không đóng. Điều gì cũng có
thể xảy ra. Vấn đề là tùy theo tình hình". Phát biểu trên là một dấu hiệu
quan trọng và không phải là ngẫu nhiên mà tướng Prayuth đưa ra những phát biểu
như vậy.
Một khả năng
khác là Nhà Vua sẽ can thiệp như cuộc khủng hoảng năm 1973 và năm 1992. Tuy
nhiên, Nhà Vua lại không ở Bangkok mà ở Hua Hin, miền nam nước này. Năm nay,
Nhà Vua đã 86 tuổi, sức khỏe yếu và cũng không rõ ông có thực sự nắm được tình
hình ở Bangkok hay không. Có vẻ như nội bộ Hoàng gia cũng bị chia rẽ trước tình
hình chính trị hiện nay, giữa các hoàng tử, công chúa, các tôi thần...
Giải pháp còn
lại là đảo chính tư pháp. Giải pháp này ngày càng rõ nét. Ủy ban Chống Tham
nhũng hiện đang xem xét một đơn kiện lạm quyền do phe đối lập trình lên, nhắm
vào các dân biểu đảng Puea Thai và Thủ tướng Yingluck, bị cho là đã vi phạm quy
định của Quốc hội trong cuộc bỏ phiếu về một điều khoản sửa Hiến pháp trong
tháng qua. Rất có thể, Ủy ban Chống tham nhũng thân phe đối lập sẽ trừng phạt
các dân biểu đảng Puea Thai và như thế có thể khiến chính quyền bà Yingluck sụp
đổ.
Ông Chris
Baker, một tác giả và bình luận gia về chính sự Thái Lan, nói rằng phong trào
chống chính phủ có thể bị mất sự ủng hộ của người dân. Ông nói: “Việc đám đông
của ông Suthep trở nên tàn bạo hơn, phá hoại và cực đoan hơn khiến họ có thể
mất đi sự ủng hộ của những người đứng giữa. Theo tôi, chính sách của chính phủ
là kiên nhẫn hơn một chút khi có dấu hiệu cho thấy phong trào của ông Suthep
đang tự phân rã”.
Trong khi đó,
Sunai Phasuk - một nhà nghiên cứu kỳ cựu làm việc cho tổ chức Human Rights Watch
có trụ sở ở Mỹ - tỏ ý lo ngại rằng những người ủng hộ chính phủ, phần lớn ở các
khu vực tỉnh lẻ, có thể tổ chức biểu tình chống phong trào của ông Suthep. Ông
Phasuk nói: “Thái Lan đang bước vào một thời kỳ thao túng chính trị - một trong
những thời kỳ tệ hại nhất trong lịch sử hiện đại mà ông Suthep và các ủng hộ
viên nói là tập thể quần chúng nhưng chỉ là một phần nhỏ của toàn bộ dân chúng.
Chúng ta không biết những người đã bỏ phiếu cho phía ông Thaksin lần trước sẽ
phản ứng như thế nào đối với phía ông Suthep, họ có thể kiên nhẫn đến mức nào
trước phe của ông Suthep. Ðó là điều đáng ngại”.
Phe "Áo
Đỏ" có thể huy động lực lượng đông gấp 2 hay 3 lần số người biểu tình
chống chính phủ. Nếu sự kiện này diễn ra thì tình hình sẽ rất khó lường.
Thanh Tú (Theo
AFP, Reuters, RFI, TNHK) - baotintuc.vn